maandag 29 juni 2015

Voedselketen

Terwijl ik aan mijn bureau zit te werken, zie ik ineens vanuit mijn ooghoeken iets bewegen. Buiten - zo'n tien meter bij me vandaan - klimt er iets bruins over de stam van een boom omhoog. Het is een marter die onderweg is naar de nestkast hogerop in de boom. Daar aangekomen, wacht het roofdier op zijn kans. Het hoeft niet lang te wachten, want al snel steekt een van de jonge vogels zijn kop iets te ver door het gat in de nestkast naar buiten. Met een snelle graai trekt de marter het pimpelmeesje naar zich toe om vervolgens met het hulpeloze vogeltje in zijn bek naar beneden te klimmen. Daar volgt aan de voet van de boom de slotakte van het drama. Met enkele snelle happen verorbert de marter zijn prooi. Hij heeft zijn maag weer vol en aan het prille leven van zijn slachtoffer is - minder dan een dag voordat het de wijde wereld in zou vliegen - abrupt een einde gekomen.
 
 
Tja, dit is wel wat anders dan de dierenparade waarover ik vorige week schreef. De keerzijde van al het moois dat Moeder Natuur ons voorschotelt, is het gegeven dat alle levende wezens uiteindelijk niets meer of minder zijn dan voedsel - of zo je wilt brandstof - voor andere levende wezens die na hen komen. Soms is het ze gegund om na een heel leven een natuurlijke dood te sterven, maar veel vaker komt aan hun leven voortijdig een einde. In alle gevallen echter dient de in hun lichaam opgeslagen energie dan op de een of andere manier weer als voedsel of brandstof voor een ander levend wezen...

vrijdag 26 juni 2015

Chapeau!

Tot voor kort beschermden we ons hoofd tegen zon en regen - en soms ook insecten - door het dragen van een pet. Een goedkoop, makkelijk te verkrijgen en ook makkelijk mee te nemen hoofddeksel dat echter ook twee nadelen heeft: het laat de zijkant van je hoofd alsmede je nek onbeschermd en als het hard regent, dan raakt de stof al snel doorweekt. Inmiddels hebben we een veel betere oplossing in de vorm van een leren hoed. Die is waterdicht en de brede rand geeft je hoofd rondom bescherming en houdt tijdens regen het water uit je nek. Daar hadden we veel eerder op moeten komen!


Het voordeel van dit speciale model hoed - de zogeheten Pack-A-Way hoed - is dat je hem opgevouwen in de daarvoor bijgeleverde zak in je rugzak kunt meenemen zonder dat deze daarin al te veel plaats inneemt.


Na ruim een jaar komt er nu een einde aan de aanwezigheid van het logo van Zweden Relax op onze blog. Een jaar waarin de naamsbekendheid van onze partner in buitenleven behoorlijk is toegenomen. En een jaar waarin Cathy en Freerk - de personen achter Zweden Relax - het plan hebben opgevat om in de nabije toekomst naar Zweden te emigreren en hun bedrijf daarvandaan voort te zetten. Voor nu nemen we onze pet - eh, hoed - af voor deze ondernemers en hun plannen om hun grenzen te verleggen. Daarnaast bedanken we hen voor de samenwerking gedurende het afgelopen jaar. En last but not least wensen we hen uiteraard heel veel succes bij het verwezenlijken van hun emigratieplannen! Het zou ons niet verbazen als jullie daarover vroeg of laat nog wel het een en ander op onze blog gaan lezen.


Voor meer informatie over praktische en leuke hoeden - die je natuurlijk niet alleen in Zweden, maar ook in Nederland (of waar dan ook) kunt dragen - verwijzen we graag naar de website van Zweden Relax. Daarnaast is en blijft Zweden Relax wat ons betreft een aan te bevelen adres als het om de aanschaf van artikelen op het gebied van buitenkoken gaat, in Nederland en wellicht binnenkort ook in Zweden!

woensdag 24 juni 2015

Dierenparade

Alhoewel we elke dag wel korte of langere tijd in het bos doorbrengen, is het zeker niet zo dat we daarbij elke keer wilde dieren krijgen te zien. Sterker nog, afgezien van een grote variëteit aan vogels zien we tijdens veel van onze wandelingen geen andere dieren. Ontmoetingen met hen zijn zeldzaam en daardoor heel bijzonder.
 
De afgelopen twee weken kon het echter niet op. Er ging bijna geen wandeling of autorit voorbij zonder op zijn minst een vluchtige ontmoeting met een van de vele dieren waarmee we de Zweedse bossen delen. Als ik het goed heb onthouden, dan zagen we 4 keer een volwassen eland, 2 keer een elandkoe vergezeld van 2 mooi roodbruine kalfjes, 5 keer een volwassen ree, 2 keer een reigeit met een fraai gespikkeld kalf, 3 keer een vos, 4 keer een haas, 3 keer een eekhoorn en 1 keer een marter. Denk nu overigens niet meteen dat het rondom ons huis krioelt van de dieren, want meer dan de helft van deze ontmoetingen vond niet in onze directe woonomgeving plaats.
 
De meeste ontmoetingen waren zo onverwacht - en in enkele gevallen ook van zo veraf - dat we er geen geslaagde foto's van konden nemen. De plaatjes staan echter in ons geheugen gegrift. En dan hebben we deze nog...


 

dinsdag 23 juni 2015

Over de kop!

Wat gebeurt er als je op een grusweg te hard een flauwe bocht in rijdt? Vervolgens op losliggende steentjes gaat glijden en dan met een iets te forse draai aan het stuur corrigeert? Dan glij je naar de andere kant van de weg, kom je in de greppel terecht en ga je ten slotte over de kop. Wees gewaarschuwd: ook buiten het winterseizoen zijn de gruswegen door losliggende steentjes soms verraderlijk glad!


Dagboeknotitie van 15 juni 2015: "Naar later blijkt komen we ongeveer een kwartier nadat het ongeluk is gebeurd op de ongeluksplek aan. De bestuurder en de drie herdershonden waarmee hij in de auto zat, zijn dan al op eigen kracht uit het wrak geklommen. Gelukkig zijn ze alle vier op wat lichte schrammen en schaafwonden na ongedeerd!"

maandag 22 juni 2015

Över de blånande bergen

Afgelopen weekend werd het door Stig Berg geschreven bygdespel Över de blånande bergen voor het eerst sinds 2005 weer in zijn geheel uitgevoerd. Plaats van handeling was Gustavsfors Hembygdsgård en zowel tijdens de voorstelling van zaterdag als die van zondag was de belangstelling groot.

Över de blånande bergen speelt zich af in het midden van de 19e eeuw en schildert het leven van alledag zoals dat toen, in voor- en tegenspoed, voor de bewoners van Gustavsfors moet zijn geweest. De kostuums waren prachtig en de acteurs en actrices leefden zich vol overgave uit in hun rol. Als het stuk volgend jaar opnieuw wordt opgevoerd - zoals thans de bedoeling is, dan is het zeker de moeite waard om te gaan kijken. Hieronder enkele sfeerbeelden van de voorstelling van gisteren.

 






zaterdag 20 juni 2015

Midzomergroet

We wensen al onze lezers een fijne midzomer toe!


Vanuit het Hoge Noorden,
Ben & Nicôle

vrijdag 19 juni 2015

Midzomerkou

Op de drempel van midzomer is het nog steeds veel te koud voor de tijd van het jaar. Eigenlijk doet de temperatuur meer aan herfst dan aan voorjaar denken, om het over zomer helemaal nog maar niet te hebben. Hierdoor lopen in de natuur een aantal dingen behoorlijk achter. Zo houdt een deel van de bloemen die nu eigenlijk zouden moeten bloeien angstvallig hun knoppen dicht. En groeit ook een deel van de bodembedekkers veel minder hard dan normaal. Net als de zaailingen in onze moestuin trouwens, waarvan een deel zelfs helemaal niet lijkt te groeien. Kijk maar eens op onderstaande foto. Op de achterste rij in de bak staan de pompoenplanten die de onverwacht koude nachten van de afgelopen tijd hebben overleefd, ze zijn zo klein dat je ze nauwelijks kunt zien...


Dat was vorig jaar wel anders. Toen stonden de pompoenplanten er rond deze tijd heel wat florissanter bij, één ervan stond toen zelfs al in bloei! Kijk maar op de foto hieronder. Nee, die opgestoken duim van toen kan ik nu wel weglaten, want het ziet er niet bepaald naar uit dat we komende herfst pompoenen kunnen oogsten.

 
Gelukkig lijken de boerenkool en winterpostelein wel aan te slaan, al vertonen ook die niet bepaald het groeitempo van vorig jaar. Nou ja, we zullen het maar nemen zoals het komt. Bovendien heeft de midzomerkou ook enkele voordelen: de hoeveelheid muggen valt nog steeds erg mee en bovendien hebben we nog steeds elke avond een uurtje gezellig de houtkachel aan!

donderdag 18 juni 2015

Werk aan de weg - vervolg

Begin deze maand schreef Nicôle over de wegwerkzaamheden die in juni in Laggåsen zouden plaatsvinden. We vroegen ons toen af of de zwaar gehavende 800 meter lange asfaltstrook die door het gehucht loopt nu eindelijk eens door een nieuwe asfaltweg zou worden vervangen. We wachtten het begin van de werkzaamheden in spanning af, maar er gebeurde helemaal niets. Niet op het betreffende weggedeelte tenminste. De aansluitende stukken grusweg werden echter wel netjes door de väghyvel - letterlijk vertaald wegschaaf - onder handen genomen. Op de foto's hieronder kun je zien hoe dat gaat.


De schuif midden onder het apparaat schraapt de toplaag van de weg los...


en doordat een deel van het losgeschraapte grus voor de schuif wordt uitgeschoven, worden alle kuilen in de weg weer gevuld.


De schuif achter het apparaat vlakt de weg uiteindelijk weer netjes uit.


Als de väghyvel voorbij is gekomen, dan ziet de weg er zo uit. Het linkergedeelte van de weg is gedaan, het rechtergedeelte wordt op de terugweg onderhanden genomen.


Na de schraapbeurt door de väghyvel bleef het twee weken stil, maar afgelopen dinsdag barstte het wegwerkgeweld dan toch in alle hevigheid los. De hele dag klonk er vanuit Laggåsen een enorm kabaal en reden de vrachtwagens met grus af en aan. Je raadt het al. Toen we gisteren poolshoogte gingen nemen, was er in Laggåsen geen asfalt meer te bekennen. De versleten asfaltstrook is vervangen door een dikke laag grus en het ziet er naar uit dat dit voorgoed zo zal blijven. En om de weggebruikers op de nieuwe situatie attent te maken, waarschuwt een verkeersbord voor losliggend en opspattend grus.

dinsdag 16 juni 2015

Paardenbloemenjam

De bijen hebben ons op een idee gebracht: we gaan de paardenbloemen te lijf. We beperken ons echter niet alleen tot de nectar, wij gaan er met de complete bloemen vandoor. Het is onze bedoeling om daar jam van te maken. Vorig jaar waren we dat ook al van plan, maar toen waren we te laat. Op het moment dat we de bloemen wilden gaan plukken, waren die al uitgebloeid en stonden er alleen nog maar mooie witte pluizenbolletjes in de wei. Nu zijn we echter wel op tijd!


Om te beginnen hebben we flink wat paardenbloemen nodig, volgens het recept dat we volgen exact 300 stuks. We hebben echter geen zin om te tellen, dus houden we het bij 'ongeveer'. We hebben alleen de bloemen nodig, de stelen en blaadjes laten we dus staan. Nadat we de bloemen hebben geplukt, ontdoen we ze van de groene kelkbladeren die de knop van de bloem voor de bloei omsloten. Alles wat overblijft is wit en geel en gaat in een grote pan.


Nu gieten we water op het bloemenmengsel zodat dit net onder water staat. We snijden 1 grote citroen en 2 limoenen in schijfjes en doen deze in de pan. In plaats van de limoenen kun je ook een sinaasappel gebruiken. Dan brengen we het water op een hoog vuur aan de kook en laten het daarna nog 1 uur op middelhoog vuur verder pruttelen. Tijdens het koken doen we het deksel niet helemaal op de pan, zodat er vocht kan verdampen. Vervolgens halen we de pan van het vuur en laten we deze - nu wel met het deksel erop - zo'n twaalf uur met rust.


Dan gieten we het bloemenmengsel door een vergiet. Met een lepel en onze handen drukken we al het vocht eruit. Aan het sap dat overblijft, zouden we volgens het recept ongeveer een kilo suiker moeten toevoegen. Wij hebben minder suiker gebruikt, maar kijk uit dat je niet té weinig suiker toevoegt, anders dikt het sap niet goed in en blijft het vloeibaar. Nu brengen we het sap weer aan de kook om het vervolgens op een laag vuur nog anderhalf uur te laten pruttelen. Daarna ziet de siroop eruit als vloeibare honing. Je kunt testen of de siroop dik genoeg is door een klein beetje op een schotel te scheppen. Als de siroop lang genoeg heeft gekookt, dan dikt deze na enige minuten wachten duidelijk in.


Het eindresultaat: drie potten overheerlijke paardenbloemenjam. Lekker fris en niet te versmaden op onder andere brood, skorpor - typisch Zweedse geroosterde broodjes - en pannenkoeken. Eet smakelijk!

zondag 14 juni 2015

Bloemetjes en bijtjes

Eindelijk heeft de temperatuur een sprong omhoog gemaakt en schiet alles wat groeit en bloeit in sneltreinvaart uit de grond. Op steeds meer plaatsen openen de bloemen hun knoppen en steken hun fraaie kleuren in scherp contrast af tegen het groene gras. De bijen vliegen af en aan, deze insecten waren door het te koude weer van de afgelopen tijd inmiddels hard aan wat verse nectar toe.


vrijdag 12 juni 2015

Verandering

Vandaag precies twaalf jaar geleden gebeurde er iets dat ons leven ingrijpend zou veranderen. Nadat Nicôle en ik 's avonds thuiskwamen van een etentje ter gelegenheid van onze trouwdag kregen we een telefoontje. Dat bracht melding van bijzonder goed nieuws: de pup waarop we toen al bijna een jaar wachtten, was geboren. En dat uitgerekend op onze trouwdag, het was het mooiste cadeau dat we ooit hadden gekregen!

Het was ook een cadeau met verstrekkende gevolgen. Want zoals we al eerder in onze boeken en op onze blog hebben geschreven, besloten we een jaar later om definitief met ons toenmalige leven te breken. Dat was natuurlijk geheel onze eigen keuze, maar onze inmiddels eenjarige hond Jeanny had ons wel heel erg goed geholpen om deze te maken. Sterker nog, als Jeanny destijds niet in ons leven was gekomen, dan hadden we nu waarschijnlijk nog steeds in Nederland gewoond. Gelukkig liep het anders en hadden we wederom een jaar later net onze emigratie naar Zweden achter de rug.

Vanaf dat moment was 12 juni een heel bijzondere dag in ons leven. Niet omdat het onze trouwdag was, maar vanwege de geboorte van Jeanny en het feit dat zij ons daarna altijd de goede weg heeft gewezen. En dan bedoelen we niet alleen letterlijk - hetgeen ze uiteraard ook altijd deed, maar met name figuurlijk en dan hebben we het over de goede weg in het leven. In het verlengde daarvan markeerde deze dag tevens het belang van verandering in ons leven en dat zal ook nu Jeanny er niet meer is altijd zo blijven.

Na onze emigratie zijn we niet stil blijven staan. We zijn zoals de ondertitel van onze blog luidt nog steeds onderweg naar een ander leven. We staan open voor verandering en gaan nieuwe uitdagingen niet uit de weg, soms zoeken we ze zelfs op. Dat we daarvoor andere dingen moeten loslaten is onvermijdelijk. Dat plaatst ons soms voor lastige keuzes. Als we al iets te kiezen hebben, want de meest ingrijpende veranderingen overkomen ons zonder dat we er ook maar iets aan kunnen doen. Behalve ze uiteindelijk te accepteren en met ons leven door te gaan.

woensdag 10 juni 2015

Fiscaal keuzerecht vervallen

Met ingang van 2015 heb je als in het buitenland woonachtige Nederlander niet meer de mogelijk om er zelf voor te kiezen om door de Nederlandse fiscus als binnenlands belastingplichtige te worden behandeld. Door dit keuzerecht - dat soms ten onrechte werd uitgelegd alsof je als emigrant zelf kon kiezen of je in Nederland of in je woonland belastingplichtig was - bestond de mogelijkheid om in het geval dat je na je emigratie nog in Nederland belastingplichtige inkomens- en/of vermogensbestanddelen had, bij de berekening van de Nederlandse belasting gebruik te maken van diverse heffingskortingen en aftrekmogelijkheden.
 
De keuze om als binnenlands belastingplichtige te worden behandeld was overigens lang niet altijd voordelig. Afhankelijk van de belastingregels van het woonland, de in het belastingverdrag tussen Nederland en het woonland gemaakte afspraken en niet te vergeten de individuele situatie kon deze keuze ook nadelig uitvallen. Het maken van de juiste keuze was dan ook lang niet altijd eenvoudig.
 
Met de invoering van de regeling voor kwalificerende buitenlandse belastingplicht hoeft niemand zich meer zorgen te maken verkeerd te kiezen. Het zijn vanaf 2015 je persoonlijke omstandigheden (één daarvan is of je over minimaal 90% van je wereldinkomen in Nederland belasting betaalt) die bepalen of je een kwalificerend buitenlands belastingplichtige danwel gewoon buitenlands belastingplichtig bent.
 
Kijk voor meer informatie op de website van de Belastingdienst.

maandag 8 juni 2015

Eland op de weg

Het is al laat in de avond wanneer we met de auto onderweg naar huis zijn. Het heeft flink geregend en de luchtvochtigheid is dermate hoog dat het zicht in de verte af en toe door een soort mist wordt beperkt. Dan zien we plotseling het onmiskenbare silhouet van een eland die op het punt staat om de weg over te steken in de berm verschijnen. Nicôle laat meteen het gas los, maar het dier heeft ons al gehoord en verdwijnt weer in het bos. Nadat de auto is uitgerold, staan we precies zij aan zij met het dier. Het is een mooie elandkoe.


We staan elkaar geruime tijd aan te staren en uiteindelijk is het de eland die eieren voor haar geld kiest. Het dier loopt schuin van ons af het bos in, verdwijnt even uit ons zicht, om vervolgens een twintigtal meters voor ons vanuit het bos de weg op te draven.


Midden op de weg lijkt het dier even pas op de plaats te maken, maar dan zet het weer aan.

 
Enkele tellen later is de eland de weg overgestoken en tussen de bomen uit het zicht verdwenen, ons met een mooie herinnering en mooie foto's achterlatend.

zaterdag 6 juni 2015

Muggen!

Na een koele periode met veel neerslag was het donderdag en vrijdag zonnig en warm. "Nu gaan de muggen tevoorschijn komen", voorspelde Nicôle. En ja, ze kreeg gelijk. Gisteren werden we toen we in het bos bezig waren een omgewaaide boom tot brandhout te transformeren al behoorlijk door om ons hoofd zoemende muggen geplaagd. Vandaag was het nog erger. Tijdens een lange wandeling moesten we - in de regen nota bene - flink met onze handen wapperen om deze bloeddorstige insecten bij ons vandaan te houden. Dat lukte maar ten dele en dus zijn de eerste muggenbulten binnen.
 
'Experts' voorspellen trouwens op basis van de weersomstandigheden van de afgelopen weken dat we deze zomer rekening moeten houden met een veel grotere hoeveelheid muggen dan normaal. We hopen maar dat ze geen gelijk gaan krijgen...

donderdag 4 juni 2015

Een rijker leven in de Zweedse bossen

Dit jaar is voor ons niet alleen een jubileumjaar - tien jaar geleden emigreerden we naar Zweden, maar ook een jaar van veranderingen en het verleggen van grenzen. Een van de dingen in dat kader is dat we om de twee maanden een bijdrage gaan leveren aan Grenzenloos Magazine, een gratis online tijdschrift uitgegeven door Eric-Jan van Dorp die middels zijn in emigratieboeken gespecialiseerde uitgeverij onder andere ook onze eerste twee boeken heeft uitgegeven. In het gisteren verschenen juninummer van het magazine staat ons eerste artikel, waarin we ons voor zover dat nog nodig is bij de lezers introduceren. Onze volgende bijdragen zullen over het algemeen over ons leven in het Hoge Noorden of emigreren naar Zweden gaan, maar ook andere bijdragen in het kader van wonen, werken en leven over de grens sluiten we niet uit. Tot vervolg in Grenzenloos Magazine!
 
Lees het artikel online of ga naar Grenzenloos Magazine om het gehele juninummer gratis online te lezen of te downloaden.

http://issuu.com/grenzenloos/docs/grenzenloos-magazine-17/26

dinsdag 2 juni 2015

Heftig

Onderstaande anekdote is door omstandigheden even blijven liggen, maar hij is te leuk om zomaar te vergeten. We gaan dik twee weken terug in de tijd...

Ik maak met twee gasten - Moeder en Dochter - een wandeling door het bos. We hebben oog voor de natuur en staan regelmatig stil bij de sporen die dieren hebben achtergelaten. We letten vooral op vraatsporen en uitwerpselen, die van de eland en het ree hebben we al gehad.
Dan maakt Moeder me op iets attent. "Van welk dier is die poep? Het lijkt wel op een grote hondendrol", zegt ze terwijl ze iets donkers naast het pad aanwijst. Meteen daarop vervolgt ze: "Nee, het beweegt... Het lijkt wel een slang!"
En inderdaad, de bewegende drol blijkt een slang te zijn. Ik ga op mijn hurken zitten om de jonge adder - want dat is het - beter te bekijken.
Dat we vlak naast een heuse slang staan, is voor Dochter - 12 jaar oud - best wel heftig. En wanneer ik vertel dat een adder een gifslang is, gaat ze er zelfs letterlijk over het wildpad dat we tot nu toe volgden vandoor.
"Ho even," roep ik haar na, "misschien liggen er verderop nog meer slangen."
Dat doet haar meteen pas op de plaats maken en met een lichte paniek in haar blik kijkt ze me aan. Tja, een wandeling door de Zweedse bossen is heel wat anders dan een rondje door het park. Uiteraard leg ik Dochter vervolgens uit dat het slechts een jonge adder is waarop we zijn gestuit en dat zelfs de beet van een volwassen exemplaar normaal gesproken alleen gevaarlijk is voor kleine dieren en kleine kinderen. En nee, met 12 jaar ben je niet meer klein.
Nu is Dochter er weer wat geruster op en zetten we de wandeling voort. Al speurt ze tijdens de rest van de tocht wel bijzonder goed de grond af voordat ze haar voeten neerzet...

maandag 1 juni 2015

Werk aan de weg

Al jaren beschrijven we de weg waaraan we wonen als een gruis- of gravelweg, een weg bestaande uit een mengel van zand, gruis en steentjes. Om de zoveel tijd komt er een schraapmachine langs om de weg weer te vlakken, geen overbodige luxe gezien de diepe kuilen die daarin door de regen en zware vrachtwagens kunnen ontstaan. Nu is de weg richting het noorden echter niet helemaal van grus. De circa 800 meter die door 'het centrum' van het gehucht Laggåsen lopen, zijn namelijk van asfalt voorzien. Asfalt dat al sinds we hier wonen in erbarmelijke staat verkeert, dat wel. Jaar na jaar worden in het voorjaar de meest slechte plekken opgelapt. Dat moet ook wel, want de vorst laat duidelijke sporen achter.

Na deze winter was dat niet anders. Grote scheuren en afgebrokkeld asfalt kwamen tevoorschijn na het smelten van de ijslaag op de weg. Terwijl we ons al voorbereidden op de jaarlijkse provisorische oplapbeurt van de weg, verscheen er eind vorige week een groot oranje bord bij de overgang van grus naar asfalt. Werkzaamheden aan het wegdek van 1 juni tot 1 juli, zo lazen we. Dat is een lange tijd voor het repareren van zo'n kleine 800 meter asfalt. Of zouden we dit jaar eindelijk een compleet nieuwe toplaag mogen verwachten?