Op dit moment vieren de heksen feest met de duivel op Blåkulla.
Gisteren, op witte donderdag, startten ze hun bezems om koers te zetten naar Zwedens meest bekende berg: Blåkulla oftewel De blauwe berg (iedere Zweed kent deze berg, maar bijna niemand weet de exacte locatie). Daar zullen ze met de duivel feesten tot paasavond, wanneer ze weer huiswaarts zullen keren.
Geloof jij dit? Waarschijnlijk niet, en ik doe dat ook niet. Maar gedurende de tweede helft van de middeleeuwen - en zelfs tot ver in de zeventiende eeuw - geloofde men dit over het algemeen wel. Volgens oud Zweeds bijgeloof was Blåkulla de plaats waar alle heksen zich eenmaal per jaar verzamelden om - laten we het netjes houden - te feesten met de duivel. Op witte donderdag vlogen ze er op hun bezems heen, om op paasavond weer huiswaarts te keren. De zogenaamde paasvuren zouden in dat duistere verleden vooral bedoeld zijn om tijdens hun thuisreis verdwaalde heksen te weren. Ook witte donderdag was een dag om op je hoede te zijn. Je liep dan het risico door een heks te worden meegevoerd naar Blåkulla om aldaar door de duivel te worden geronseld of een vreselijke dood te sterven. Soms wisten slachtoffers van zo'n ontvoering echter te ontsnappen. Daarna konden ze tijdens een heksenproces middels hun getuigenis het enige - maar toereikende - bewijs leveren om een vermeende toverkol ter dood te veroordelen.
In Zweden vond het hoogtepunt van heksenvervolgingen plaats rond het jaar 1670. Tijdens het zogenaamde stora blåkullabullret - grote blåkulla-oproer - werden in een periode van acht jaar ongeveer driehonderd 'heksen' ter dood gebracht. De executiemethode was echter - in vergelijking met vroeger en de rest van Europa - mild. Slechts één van de ongelukkigen werd levend verbrand. De rest trof het beter en werd alvorens op de brandstapel te komen, eerst onthoofd.
De laat-middeleeuwse heksenhysterie is tot de dag van vandaag onlosmakelijk met de Zweedse viering van het paasfeest verbonden. Zo gaan op witte donderdag de kinderen verkleed als heks langs de deuren om snoep op te halen en is een pop van een heks op een bezemsteel één van de meest gebruikelijke paasdecoraties.
Ten slotte is er iets wat we niet mogen vergeten. De enige misdaad waaraan alle vermeende heksen - waar en wanneer dan ook - waarschijnlijk schuldig zijn of waren, is anders zijn dan de rest.
Tja, wat moet je hier op zeggen, het past lekker bij de cultuur, de Trollen en al de andere verhalen van de Scandinavische landen. Dit concept begrijp ik net zo min als een haas die eieren verstopt op de dagen dat iemand lang geleden zijn leven heeft gegeven voor de zgn mensheid, wat we ieder jaar weer moeten herdenken. Eigenlijk zijn we vreemd.
BeantwoordenVerwijderenDunderklumpen, dat verhaal vond ik als kind schitterend. Maar dat zijn kinderverhalen!
Kennen jullie dat nog?
warme groet,
Dick
Hej hej,
BeantwoordenVerwijderenBlåkulla is een eilandje in de Kalmarsund. Officieel heet het Blå Jungfrå, maar in de volksmond Blå Kulla.
gr Catharine Öland
Catharine:
BeantwoordenVerwijderenBedankt voor je reactie. Ik heb even verder gegraven en het betreffende eiland scoort inderdaad hoog wat betreft de vermoedelijke locatie van de jaarlijkse heksenfuif. Wellicht moeten we daar volgend jaar maar eens een kijkje gaan nemen ;-)